۴ فرصت و تهدید برای ایران/۵ نکته در مذاکرات جدید با آمریکا

حسین موسویان، ۴ تفاوت بایدن و ترامپ و فرصت و تهدیدها و ۵ نکته برای موفقیت مذاکرات جدید اعلام کرد.

مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای سابق ایرانی و پژوهشگر دانشگاه پرینستون با اشاره به ۹ نکته در مورد مذاکرات ایران و آمریکا، اعلام کرد: در صورت دیدار عراقچی و استیو ویتکاف نماینده ویژه ترامپ در عمان، توجه به ۹ نکته می‌تواند به موفقیت مذاکرات کمک کند:

۱- سیاست دولت بایدن بر مبنای نه معامله و نه بحران بود. سیاست ترامپ بر مبنای هم معامله و هم بحران است. ۲- سیاست دولت بایدن بر مبنای اتلاف وقت بود اما ترامپ دنبال معامله سریع است.

۳- دولت بایدن قادر به جلب حمایت اکثریت کنگره آمریکا از توافق با ایران نبود اما اگر توافقی با دولت ترامپ صورت گیرد وی جزو نادر رؤسای‌ جمهوری آمریکا در تاریخ روابط دو کشور بعد از انقلاب است که قدرت جلب حمایت اکثریت کنگره را دارد. چون جمهوریخواهان اکثریت کنگره را در اختیار دارند و از ترامپ هم حرف شنوی دارند.

۴- در دوره فعلی ترامپ، یک محدودیت زمانی بسیار مهم وجود دارد که قبلاً وجود نداشت و آن هم فاصله زمانی کوتاه چند ماهه به تعیین تکلیف نهایی پرونده هسته‌ای ایران و قطعنامه ۲۲۳۱ مربوط به برجام در شورای امنیت سازمان ملل است. اگر تا شهریور توافقی حاصل شود، پرونده هسته‌ای ایران در مهر در شورای امنیت سازمان ملل بسته خواهد شد.

در غیاب توافق، ممکن است اروپایی‌ها از اسنپ‌بک برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل استفاده کنند که ایران هم اعلام کرده که در چنین سناریویی از معاهده ان پی تی خارج خواهد شد. چنین وضعیتی، بدترین سناریو خواهد بود که باید از آن اجتناب شود.

۵ نکته برای موفقیت مذاکرات جدید هسته‌ای:

۱- مذاکرات با واسطه یا مذاکرات غیر مستقیم نباید طولانی شود. حصول توافق از طریق مذاکرات مستقیم سریع‌تر خواهد بود.

۲- ایران و آمریکا اختلافات مهم و زیادی دارند اما موضوعاتی هم هست که هر دو طرف منافع مشترک دارند.

۳- استیو ویتکاف جزو نادر دیپلمات‌های دولت ترامپ است که همچون ترامپ، دنبال توافق و معامله است. منتهی تجربه مذاکره کننده قبلی آمریکا یعنی رابرت مالی نباید فراموش شود. رابرت مالی بسیار مشتاق احیای برجام بود و تلاش زیادی کرد اما لابی اسرائیل تحمل نکرد و به طرز بیرحمانه‌ای وی را حذف کرد.

در دولت ترامپ، چهره‌های تصمیم گیر مهمی وجود دارند که مایل به توافق آمریکا با ایران نیستند و دنبال تحقق خواسته‌های اسرائیل هستند. یک نمونه ساده از قدرت نفوذ و تأثیر‌گذاری لابی اسرائیل این است که بنیاد دفاع از دموکراسی (اندیشکده لابی اسرائیل) طی نامه‌ای در هفته گذشته از دولت ترامپ خواست آزاد شدن ۲۱۰ میلیون دلار بودجه تعلیق شده دانشگاه پرینستون را موکول به موافقت این دانشگاه با اخراج من (موسویان) کند.

یا اینکه گروه اتحاد علیه ایران هسته‌ای (لابی اسرائیل) نامه‌ای به رئیس دانشگاه پرینستون برای اخراج من نوشت و چون دانشگاه زیر بار نرفت، ۱۲ عضو جمهوری‌خواه کنگره آمریکا فرایند رسمی تحقیق و تفحص در مورد احتمال وابستگی من به دولت ایران را آغاز کردند. در تاریخ کنگره آمریکا سابقه ندارد که در مورد یک ایرانی تحقیق و تفحص رسمی انجام شده باشد. گناه من و رابرت مالی این بود که معتقد به احیای برجام و ختم تحریم‌ها و تقابلات دو کشور بودیم.

۴- برای ترامپ توافقات اقتصادی بسیار اهمیت دارد. یکی از مواردی که می‌تواند موجب تسریع و پایداری توافق شود، توافقات بزرگ اقتصادی بین ایران و آمریکا است.

۵- موضوع اسرائیل یک متغیر تعیین کننده در روابط ایران و آمریکا است. هرچند که دولت نتانیاهو خواهان گسترش این تقابلات و کشاندن پای آمریکا به تقابل نظامی با ایران است لذا دولت نتانیاهو با همه ظرفیت از نفوذ و عوامل نفوذی خود برای شکست مذاکرات جاری ایران و آمریکا استفاده خواهد کرد.