چالشهای مودیان با هیئتهای حل اختلاف سازمان امور مالیاتی
فراوانی پروندههای مورد اعتراض در دیوان عدالت اداری، چالشهایی را در خصوص احتمال عدم رعایت اصل بیطرفی به واسطه نحوه و محل تشکیل جلسات هیات و استقرار دبیرخانه و همچنین دستور قرار کارشناسی توسط هیات بدوی و تجدیدنظر که با انتخاب کارشناسان پرونده توسط سازمان مالیاتی صورت میپذیرد، ایجاد کرده و مودیان مالیاتی را برآن داشته تا ایجاد سازمانی مستقل را به منظور حفظ استقلال قضات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و انتخاب کارشناسان، برای قرار رسیدگی خارج از سازمان، خواستار شوند، همچنین عدم آموزش به نمایندگان بند ۲ و۳ قوه قضاییه و کارفرمایان، از دیگر چالشهای موجود در هیاتهای بدوی و تجدید نظر است.
از آنجایی که تشخیص مالیات درآمد مودیان مالیاتی به عهده سازمان مالیاتی است و بهوسیله برگه تشخیص به مودی ابلاغ میشود، در صورت اعتراض مودیان به برگه تشخیص، مورد اعتراض درهیئتهای بدوی وتجدید نظر وشورای عالی مالیاتی وهیئت۲۵۱ مکرر مورد بازنگری و بررسی مجدد قرار میگیرد.
برابر ماده ۲۴۴ قانون مالیاتهای مستقیم، اعضای هیئتهای حل اختلاف مالیاتی شامل سه نفر، نماینده با انتخاب سازمان امورمالیاتی به عنوان نماینده بند۱، قاضی شاغل یا بازنشسته و یا حقوقدان به انتخاب رییس قوه قضاییه به عنوان نماینده بند۲، نماینده اتاق بازرگانی، اتاق تعاون، جامعـه حسـابداران رسـمی، مجـامع حرفهای، تشکلهای صنفی یا شورای اسلامی شهر، به انتخاب مؤدی در صورت ابلاغ قانونی بـرﮒ تشـخیص مالیـات به عنوان نماینده بند۳، هستند.
هیئتهای بدوی وحل اختلاف سازمان مالیاتی به عنوان مرجع شبه قضایی و مراجع اختصاصی اداری زیرمجموعه سازمان امورمالیاتی و دادستان امورمالیاتی بوده وتشکیل جلسه ورسمیت آن با حضور سه نماینده صورت میپذیرد ورای هیئت با اکثریت آراء، قطعی ولازم الاجرا است.
آراء صادره از هیئتهای بدوی پیش از قطعی شدن رای، قابل اعتراض است ودرهیئتهای تجدید نظر به موضوع اعتراض رسیدگی میشود و همچنین اعتراض به آراء تجدید نظر به شرط قطعی نشدن رای در شورای مالیاتی رسیدگی شده اما اگر رای قطعی شده باشد، در هیئت۲۵۱ مکرر از لحاظ عادلانه بودن مالیات متعلقه باید رسیدگی شود.
فراوانی پروندههای مورد اعتراض در دیوان عدالت اداری، چالشهایی را در خصوص احتمال عدم رعایت اصل بیطرفی بهواسطه نحوه تشکیل جلسات هیات و استقرار دبیرخانه و همچنین دستور قرار ارشناسی توسط هیات بدوی و تجدیدنظر که با انتخاب کارشناسان پرونده توسط سازمان مالیاتی صورت میپذیرد، ایجاد کرده و مودیان مالیاتی را برآن داشته تا ایجاد سازمانی مستقل را به منظور حفظ استقلال قضات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و انتخاب کارشناسان، برای قرار رسیدگی خارج از سازمان، خواستار شوند.
از دیگر چالشهای موجود در هیاتهای بدوی و تجدید نظر، عدم آموزش به نمایندگان بند ۲ و۳ قوه قضاییه و کارفرمایان است که حضور این نمایندگان در جلسه بدون آموزش عملا منجر به تبعیت از نظر نماینده بند سازمان امور مالیاتی میشود.
امید است در آینده نزدیک، هیئتها از زیر نظارت مستقیم سازمان مالیاتی خارج و دادستانی امور مالیاتی با استقلال کامل و آموزش نمایندگان بند ۲ و۳ هیئتهای مزبور و بهکارگیری کارشناسان مجرب امور مالیاتی در تحقق حقوق مودیان مالیاتی، گامی بلندتر از پیش بردارد.
*کارشناس ارشد حقوق خصوصی و عضو هیئتهای حل اختلاف سازمان امور مالیاتی خوزستان