چرا پزشکیان از «طیب نیا» عبور کرد؟

حال که از تحلیف گذر کردیم، وضعیت کابینه پزشکیان بیشتر نمایان می شود. چه اینکه برخی از منابع نزدیک به دکتر پزشکیان قبلا هم اذعان کرده بودند که با اتمام کار شورای راهبری کار معرفی افراد منتخب برای حضور در کابینه دولت چهاردهم به سرعت انجام خواهد پذیرفت.

هر چند اظهار نظر نهایی در مورد کابینه نه حتی بعد از معرفی بلکه بعد از اتمام دوره دوره کاری اعضای کابینه ممکن است اما می توان از نحوه معرفی معاون اول رئیس جمهور به قرائنی از جنس و مدل چینش کابینه پی برد.

ناگفته پیداست مسعود پزشکیان در یک شرایط خطیر و حساس، برنده انتخابات کم رمق ریاست جمهوری شد و  این موضوع می تواند مهمترین تاثیر را بر نحوه چینش اعضای کابینه داشته باشد.

چرا عارف؟

اما آنچه در شورای راهبری گذشت، بازتاب آن را می ­توان در انتخاب محمدرضا عارف به عنوان معاون اول رئیس جمهور مشاهده کرد. در مورد انتخاب عارف به عنوان معاون اولی رئیس جمهور و کنار زدن علی طیب نیا برای این پست، دو نکته مهم قابل طرح است. 

نخست، ویژگی های شخصی عارف است. او  اصلاح طلبی محافظه کار است، که به دنبال تنش های سیاسی نیست. البته اثر چندانی از تحول خواهی در او تا کنون به چشم نخورده است.

دومین نکته اینکه، انتخاب شخصی با ویژگی های عارف یک پیام مهم دارد و آن آشتی دادن بدنه اصلاح طلبان مایوس شده از نظام با ساختارهای رسمی سیاست است. اگرچه گفته می شود که عارف گزینه نهایی و مورد اجماع «حسن خمینی، محمد خاتمی، حسن روحانی و ناطق نوری» بوده است.

بر همین اساس به نظر می رسد، پزشکیان ترجیح داده، اولین حکم ریاست جمهوری خود را با اجماع سازی صادر کند.

چرا طیب نیا کنار گذاشته شد؟

اما موضوع دیگر عبور از  طیب نیا برای پست معاون اولی بود. پس از انتصاب دکتر عارف به سمت معاون اول و انتخاب محتمل همتی به وزارت اقتصاد، پست معاون اقتصادی رئیس جمهور به دکتر طیب نیا پیشنهاد شده است.

البته گفته می شود که با توجه به تمایل طیب نیا برای فرماندهی اقتصادی دولت در جایگاه معاون اول و اختیار ویژه و انحصاری در تعیین وزیر اقتصاد، وزیر صمت، رئیس بانک مرکزی و رییس سازمان برنامه و بودجه که با موافقت رییس‌جمهور مواجه نشد، شرایط فعلی طیب نیا را در پذیرش پست معاون اقتصادی دچار تردید کرده است.

 اینکه طیب نیا بخواهد، تیمی اقتصادی اش را طوری بچیند که هم با او و هم با سیاست های اقتصادی اش همراه باشند، اقدام درست  و به جایی است و رئیس جمهور منتخب باید این موضوع را بپذیرد که برای تصمیم سازی و سیاستکذاری نیاز به یک تیم اقتصادی قوی و متشکل از افراد کارنامه دار دارد.

البته تحلیل دیگری که مطرح است و آن اینکه پزشکیان ترجیح داده از انتصاب یک اقتصاددان در پست معاون اولی صرف نظر کند تا این پیام را به جریان های مختلف سیاسی ارسال کند که به دنبال اجماع سازی است.