۹۲ میلیون شغل حذف و ۱۷۰ میلیون شغل جدید ایجاد می‌شود

 با سرعت پیشرفت فناوری و تغییرات در بازار کار، مهارت‌آموزی به یکی از نیازهای اساسی برای موفقیت در آینده تبدیل شده است. انقلاب صنعتی چهارم، هوش مصنوعی، رباتیک و اینترنت اشیا، ساختار بسیاری از مشاغل سنتی را دگرگون کرده و نیاز به مهارت‌های جدید و به‌روز را افزایش داده است.

تحقیقات نشان می‌دهد که در دهه آینده، بسیاری از مشاغل فعلی یا از بین خواهند رفت یا با تغییرات جدی مواجه خواهند شد. در چنین شرایطی، افرادی که مهارت‌های نوین، از جمله تحلیل داده، برنامه‌نویسی، مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله و... را فرا گرفته‌اند، از شانس بیشتری برای یافتن شغل برخوردار خواهند بود.

یکی از مهم‌ترین تأثیرات مهارت‌آموزی، افزایش انعطاف‌پذیری نیروی کار است. افراد ماهر می‌توانند سریع‌تر با تغییرات فناوری و نیازهای بازار سازگار شوند. علاوه بر این، مهارت‌آموزی مستمر باعث افزایش اعتمادبه‌نفس و تقویت توانایی حل مشکلات پیچیده می‌شود.

اهمیت مهارت‌آموزی در مشاغل آینده

«غلامحسین محمدی» معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، فقر مهارتی را یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار در افزایش نرخ بیکاری و تورم برشمرد که منجر به افزایش شاخص فلاکت در سطح جامعه می‌شود. وی گفت: فقر مهارتی به معنای کمبود یا فقدان مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار و داشتن یک شغل پایدار و با درآمد مناسب مهم است. به دلیل ناکارآمدی برنامه‌های درسی و عدم توجه به آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، موانع مالی اجتماعی یا فرهنگی جهت دسترسی به آموزش باکیفیت، تغییرات سریع تکنولوژی و تأثیر آن بر بازار کار، عدم وجود ارتباط مؤثر بین مؤسسات آموزشی و نیازهای واقعی بازار کار و شرایط اقتصادی مانند بیکاری و نابرابری‌های اجتماعی تأثیرگذار در دسترسی به آموزش ایجاد می‌شود.

وی با اشاره به حذف 92 میلیون شغل و ایجاد 170 میلیون شغل در پنج سال آینده، بیان داشت: حدود 40 درصد از مهارت‌های فعلی کارگران تا سال 2030 منسوخ شده و با توجه به اینکه کارفرمایان قصد دارند کارکنان را به دلیل کاهش تطابق مهارت‌ها کاهش دهند و نیز کارکنان را به نقش‌های رو به رشد منتقل کنند، از هر 10 کارگر 6 نفر تا قبل از سال 2027 نیازمند افزایش مهارت و آموزش می‌باشند.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأکید بر اینکه حدود 30درصد از جمعیت 18 تا 24 سال ایران تحصیلات متوسطه دوم ندارند که این نشانگر کاهش دسترسی به آموزش و بهره‌مندی ناکافی از آن است، به تحلیل وضعیت آموزش مهارتی و فقر مهارتی در ایران پرداخت و ضمن اشاره به مشکلات موجود در برخی استان‌ها نظیر سیستان و بلوچستان، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری و خراسان جنوبی، از وضعیت بهتر تهران، قم و البرز در این زمینه یاد کرد.

وی همچنین با اشاره به شاخص فلاکت و ارتباط مستقیم آن با مسائل اقتصادی، بیکاری و تورم در ایران، افزود: فقر مهارتی در کشور، هم به دلیل کمبود کیفیت آموزش‌ها و هم به دلیل ریسک‌های سیستماتیک و سیاسی در جامعه تقویت می‌شود. طبق آمار ارائه شده، ایران در زمینه کیفیت نظام آموزشی وضعیت خوبی ندارد و رتبه 136 را در میان کشور‌ها به خود اختصاص داده است.

محمدی با بیان اینکه که آموزش‌های موجود در کشور با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد و نتیجه‌ای که از این آموزش‌ها به دست می‌آید، چندان رضایت‌بخش نیست، اظهار داشت: آموزش‌های طولانی‌مدت و مازاد که ارائه می‌دهیم، نتایج مطلوبی ندارند و یکی از راه‌حل‌های اساسی برای حل این مشکل، اتصال نظام‌های آموزشی مختلف به یکدیگر بر اساس نیازهای بازار کار است.

وی افزود: بازار اشتغال باید نیازهای خود را اعلام کرده و بر اساس یک نظام شایستگی مشخص، این نیازها به ارائه‌دهندگان آموزش منتقل شود. سپس افراد باید از طریق آموزش‌های مناسب صلاحیت‌های خود را کسب کرده و به بازار عرضه شوند.

دولت‌ها و نهادهای آموزشی نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند. ایجاد برنامه‌های آموزشی هدفمند، ارائه دوره‌های آنلاین و دسترسی آسان به منابع یادگیری، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به گسترش مهارت‌آموزی کمک کند. همچنین همکاری بین صنعت و مراکز آموزشی برای شناسایی نیازهای بازار و طراحی دوره‌های مرتبط، اهمیت زیادی دارد.

در نهایت، مهارت‌آموزی نه‌تنها راهی برای تضمین موفقیت شغلی در آینده است، بلکه ابزاری برای ایجاد تحول در جامعه، کاهش بیکاری و ارتقای کیفیت زندگی خواهد بود. اکنون زمان آن فرا رسیده است که مهارت‌آموزی به عنوان یک اولویت کلیدی در مسیر توسعه فردی و اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.