زنگ خطر افزایش شیب تورم تولید با جهش نرخ ارز

 آخرین آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران درباره تورم تولید کننده نشان می‌دهد در فصل پاییز ۱۴۰۲ شاخص قیمت کل تولیدکننده ۱۰۳۶,۸ است که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۶,۳ درصد، نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) ۴۳,۶ درصد و در چهار فصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (تورم سالانه) ۴۳,۸ درصد افزایش داشته است.

در فصل پاییز ۱۴۰۲، درصد تغییرات شاخص قیمت کل تولیدکننده نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۶,۳ درصد بوده که در مقایسه با فصل قبل (۹,۳ درصد)، ۳,۰ واحد درصد کاهش داشته است. به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان به ازای تولید محصولاتشان در داخل کشور، در فصل پاییز ۱۴۰۲ نسبت به فصل قبل، ۶,۳ درصد افزایش دارد.

در این فصل بیشترین تورم فصلی با ۱۱,۱ درصد مربوط به گروه کشاورزی و کمترین تورم فصلی با ۲,۳ درصد مربوط به گروه صنعت است. گروه «برق» نیز با تورم -۶,۹ درصد، بیشترین کاهش را تجربه کرده است.

از طرفی در فصل پاییز درصد تغییرات شاخص قیمت کل تولیدکننده نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) 43,6 درصد بوده، که در مقایسه با فصل قبل (45,3 درصد)، 1,7 واحد درصد کاهش داشت. به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی تولیدکنندگان به ازای تولید در داخل کشور، در فصل پاییز 1402 نسبت به دوره مشابه سال قبل 43,6 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

در این فصل بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 56,2 درصد مربوط به گروه معدن و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 32,0 درصد مربوط به گروه تولید، انتقال و توزیع برق است.

در پاییز 1402 درصد تغییرات شاخص قیمت کل تولیدکننده در چهار فصل منتهی به فصل پاییز 1402 نسبت به مدت مشابه در سال قبل 43,8 درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (43,2 درصد)، 0,6 واحد درصد افزایش داشته است.

همچنین میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان به ازای تولید در داخل کشور، در چهار فصل منتهی به پاییز 1402 نسبت به دوره مشابه سال قبل، 43,8 درصد افزایش دارد. در این فصل بیشترین تورم سالانه با 57,9 درصد مربوط به گروه خدمات و کمترین تورم سالانه با 31,9 درصد مربوط به گروه صنعت است.

هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی دراین‌باره می‌گوید: شاخص تورم تولید با توجه به افزایش دستمزد کارگران و جهش قیمت ارز در سال جدید، نسبت به سال گذشته افزایشی خواهد بود. تعیین دستمزد یکی از نهاده‌های تولید است و بالا رفتن آن حتماً بر روی قیمت تولید اثر می‌گذارد.

او می‌افزاید: البته این تأثیرگذاری در حوزه پالایشگاه، پتروشیمی و خودرو ناچیز و در بخش خدمات بیشتر است. جهش نرخ ارز هم بر روی واردات و مواد اولیه اثرگذار است. این دو فاکتور صعودی باعث می‌شود شاخص قیمت تولیدکننده در سال جدید بالاتر رود.

حق شناس معتقد است: توجه به بهره‌وری و ماشین‌آلات جدید و تکنولوژی برتر باعث کاهش هزینه تولید می‌شود ولی در کوتاه‌مدت تأثیر این موارد مشخص نیست. برای همین برآیند کلی این است که در ماه‌های ابتدایی سال شاخص تورم تولید افزایشی خواهد بود.

به عقیده او، رفتار دولت هم مهم در حوزه اقتصاد مهم است؛ رفتاری که متأسفانه پیش‌بینی‌پذیر نیست و پیش‌بینی‌پذیر نبودن رفتار دولت در حوزه سیاست‌گذاری عاملی منفی در پایش سیاست‌ها و روندهاست.