افزایش نرخ سود بدون ریسک به بورس لطمه زد/ میزان تقاضای بازار سهام در حال کاهش است

حسین عبده تبریزی مدرس مالی دانشگاه صنعتی شریف در نشست «دولت چهاردهم چالش‌ها و افق‌های پیش‌رو» که امروز در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، درباره استراتژی دولت چهاردهم در زمینه بورس بیان کرد: استراتژی دولت چهاردهم و راهبردهای اصلی در قانون اوراق بهادار موجود است.

وی افزود: خودرو یکی از مواردی است که بازار سرمایه را اذیت کرده است و به بحث رقابت باز می‌گردد. بحث شفافیت در قانون نظارت، احترام به حقوق مالکیت و بحث حضور بین‌المللی بازار در این رابطه مطرح است.

عضو شورای راهبری دولت چهاردهم گفت: بازار سرمایه در ۲۰ سال گذشته رشد خوبی کرده است ولی مسایل پیچیده‌ای دارد که به تدریج و با حوصله باید حل شود. امیدواریم در دولت چهاردهم این فرصت فراهم شود.

وی ادامه داد: یکی از حوزه‌هایی که سال‌ها دنبال آن بودیم، سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در این بازار بود. این سرمایه‌گذاری غیر مستقیم توسعه قابل ملاحظه‌ای کرده و ۵۰ تا ۶۰ درصد معاملات از طریق صندوق‌ها انجام می‌شود ولی مشکلاتی دارد که در طول زمان باید حل شود.

عبده تبریزی گفت: بازار سهام در سه سال گذشته با مشکلاتی مواجه بوده است. وقتی به لاین بازار نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که قیمت‌ها نسبت به بازده قابل قبول است و مشکل بالا بودن قیمت‌ها را نداریم، خیلی از کارخانه‌های ما با این قیمت‌ها قابل جایگزینی نیست.

وی افزود: از این نظر مشخص است که مشکل اساسی در عرصه قیمتی که در بازار است، وجود ندارد.

عضو شورای راهبری دولت چهاردهم توضیح داد: کاهش سودآوری بازار یکی از دلایل عمده نداشتن افق در بازار است. حاشیه سود از ۳۰ به ۱۰ درصد در حال کاهش یافته است که به خاطر بالا رفتن هزینه‌های گاز، سوخت و نیروی انسانی است.

وی ادامه داد: گاهی احساس می‌شود اگر با نرخ استهلاک واقعی سودها را بررسی کنیم، مشکلات بیشتر می‌شود. در کشوری که چهار سال پشت سر هم بالای ۴۰ درصد تورم داشته است، تجدید ارزیابی در شرکت‌های بورسی اگر انجام نشود یعنی استهلاک را توزیع می‌کنیم

عبده تبریزی یادآور شد: آخرین ضربه را در حوزه  قیمت سهام، افزایش نرخ سود بدون ریسک از ۲۳ به ۳۰ درصد به بازارر سرمایه زد که فایده زیادی برای بازار پول نداشت اما یکباره هزینه سرمایه‌گذاری را به شدت افزایش داد و نرخ واقعی قابل انتظار را به شدت بالا برد.

وی افزود: وقتی بانک بالای ۳۰ درصد سود می‌دهد و مجموعه‌های خصولتی ۳۵ درصد سود می‌دهند، طبیعی است که بازدهی که مردم از سهام انتظار دارند، کاهش می‌یابد.

عضو شورای راهبری دولت چهاردهم گفت: روند از کانون توجه خارج شدن سهام، یک روند بین‌المللی است. در دنیا سرمایه‌گذاری کلاسیک در بازار سرمایه از سرمایه گذاری ثابت و اوراق با بهای ثابت به سمت سرمایه‌گذرای جایگزین می‌رود.

وی اضافه کرد: در ایران صندوق‌هایی که به بخش خاصی وابسته هستند مثل صندوق مستغلات و صندوق‌های جمعی با اقبال مواجه شده است چون نرخ‌ها به نرخ تورم جاری نزدیک‌تر است و به شدت در حال توسعه است.

عبده تبریزی با اشاره به نقش قابل ملاحظه بورس کالا در اقتصاد ایران گفت: رشد صندوق‌های طلا نشان می‌دهد آنجا بازده مطرح نیست و مردم تلاش می‌کنند در مقابل تورم بایستند به همین خاطر از بازار سهام خود را حرکت می‌دهند و به این سمت می‌روند.

وی افزود: میزان تقاضای بازار سهام در حال کاهش است. این تغییرات را باید به‌طور کلی ببینیم. از سوی دیگر دولت محدودیتی برای برخی بازارها در داخل بازار سرمایه ایجاد کرده است.

وی گفت: برگرداندن تصنعی و دستوری نرخ سود بدون ریسک اگر امکان‌پذیر باشد، به صلاح نیست. بهترین راه این است که تورم کاهش یابد و این نرخ‌ها به تدریج اصلاح شود.