راه‌اندازی واحد تولید هیدروژن پالایشگاهی با نانوکاتالیست‌ ایرانی

نانوکاتالیست‌های پیشرفته پیش ریفرمینگ (Pre Reforming)، به منظور انجام عملیات ریفرمینگ هیدروکربن‌های سنگین موجود در خوراک واحدهای متانول و هیدروژن، مورد استفاده قرار می‌گیرند. تولید این مواد نانوساختار، در مقایسه با دیگر نانوکاتالیست‌های ریفرمینگ، از پیچیدگی‌های بیشتری برخوردار است.

این دسته از نانوکاتالیست‌های پیشرفته ایرانی، در سال ۱۴۰۲ به سفارش یکی از شرکت‌های مهندسی حوزه نفت باهدف به‌کارگیری در بزرگترین واحد تولید هیدروژن پالایشگاهی کشور احداثی در پالایشگاه آبادان، توسط پژوهشگران و متخصصان صنعت نانوکاتالیست در یکی از شرکت‌ها تولید، تحویل دهی و بارگذاری شد و در سال جاری با موفقیت مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

با توجه به طراحی واحد هیدروژن پالایشگاه آبادان و امکان استفاده از هر دو نوع خوراک NG (بنزین طبیعی/Natural Gasoline) و LPG (گاز مایع/Liquefied Petroleum Gas) در خط تولید، بکارگیری نانوکاتالیست‌های پیش ریفرمینگ در این واحد، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

با استفاده از این نانومواد پیشرفته، میزان هیدروکربن‌های سنگین موجود در LPG بطور قابل توجهی کاهش می‌یابد. توزیع مناسب و بهینه فلز فعال نیکل روی پایه نانوساختار، باعث فعالیت بالای این گروه از نانوکاتالیست‌ها شده است. همچنین مقاومت نانوکاتالیست در برابر تشکیل کک از جمله مشخصات بارز نانوکاتالیست‌های پیش ریفرمینگ تولیدی بشمار می‌رود.

این شرکت فناور در کنار ارائه این نانوکاتالیست‌ها به پالایشگاه آبادان، نانوکاتالیست‌های HDS (Hydrodesulfurization)، نانوکاتالیست‌های MTS (:شیفت دما متوسط آب-گاز/Medium Temperature Shift catalysts)، نانوجاذب‌های سولفورزدایی و نانوکاتالیست‌های ریفرمینگ اولیه را نیز به عنوان محصولاتی با فناوری بسیار پیشرفته در واحد هیدروژن این پالایشگاه وارد چرخه تولید کرده است.

در پالایشگاه نفت آبادان، پروژه‌های نوسازی و بازسازی متعددی در حال انجام است که یکی از آنها موسوم به فاز ۲ طرح «توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان» است که شامل افزایش ظرفیت تقطیر پالایشگاه به میزان ۲۱۰ هزار بشکه و همچنین واحدهای متعدد تصفیه هیدروژنی محصولاتی شامل نفتای سبک و سنگین، نفت سفید و نفت‌گاز می‌شود. همچنین واحد بسیار عظیم و مدرن هیدرو کراکر به ظرفیت ۴۲ هزار بشکه در روز نیز در این طرح وجود دارد که در مرحله راه‌اندازی و شروع بهره‌برداری قرار گرفته است.

در طرح «توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان» برای واحد تولید هیدروژن به ظرفیت ۷۵ میلیون فوت مکعب، با توجه به لزوم تامین نانوکاتالیست‌های مورد نیاز و وجود تحریم‌ها، مقرر شد که از توان داخلی برای تکمیل و راه‌اندازی واحدهای تولید و خالص‌سازی هیدروژن استفاده شود.

بهره‌گیری از نانوکاتالیست‌های پیشرفته ایرانی در این پروژه، نه تنها موجب حمایت و تقویت تولید ملی و برخورداری از خدمات و پشتیبانی فنی از سوی تولیدکننده شد، بلکه صرفه جویی ارزی قابل ملاحظه‌ای را نیز برای صنعت نفت کشور به همراه داشت.